Deniz Balıkları İstiridye hakkında ne biliyoruz

Yumuşakçalar sınıfından olan, yassı solungaçlılar cinsinden, sıcak ve ılıman denizlerde toplu halde deniz dibinde yaşayan çift kabuklu bir hayvandır diyebiliriz.
Kabukları derinin salgısından oluşur. Üstleri sert ve pürüzlüdür. İstiridyeler de diğer kabuklulardan olan midyeler gibi bulundukları yerlerde sabit dururlar. Ayakları bulunmadığından hareket edemezler vede yer değiştiremezler. Başları yoktur , kalp ve sinir sistemleri vardır ve solungaç solunumu yaparlar. Kabukların aralanmasıyla sudaki oksijen solungaç tarafından kullanılır. Bu yolla sudaki bitkisel ve hayvansal mikro organizmaları da alarak beslenirler. İstiridyelerin bilinen 100 türü bulunmaktadır. Bunlar ortalama olarak 10 yıl yaşayabilirler.
Atlas Okyanusu ve Kuzey Amerika'nın Büyük Okyanus kıyılarında bol rastlanan istiridyelerin bazı türleri beşinci aya kadar erkek olarak yaşarken allahın bir lütfu olarak, sonraki aylarda dişiye dönüşerek yumurtlamaya başlarlar. İstiridyeler gri bir toz biçiminde milyonlarca yumurta dökerler. Döllenme denizde olur. Döllenen yumurtalar birkaç gün içinde açılarak içinden çıkan larvalar bir iki gün serbestçe yüzdükten sonra sert zeminlere tutunarak yapışırlar ve hayatları boyunca aynı noktada sabit kalırlar.
İstiridyelerin düşmanı çok olduğundan azı hayatta kalır. Deniz yıldızları, birçok balık, ahtapot, çamurlu zeminler ve kirli sular sayılarını hayli azalttığı gibi, birçok ülkede besin kaynağı olarak da kullanılırlar. Bazı bölgelerde 50 yıl kadar yaşıyabildiklerine rastlanmıştır.
İstiridyelerin içindeki inci, bir servet kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Kabukları arasına kum veya kurt gibi yabancı maddeleri sedef salgılarıyla örterek inci meydana getirirler. İnci 2-3 yılda meydana gelmektedir. Basra Körfezinde Seylan Adaları, Bahreyn Adaları çevresinde ve Kaliforniya sahillerinde inci istiridyeleri avlanmaktadır. Amerika'da istiridyelerin içlerinde inci olup olmadığı röntgen ile kontrol edilmektedir. İstiridyeler temiz ve akıntılı sularda yaşamayı severler, pis veya lağımsı sularda oksijensizlikten dolayı zehirlenip ölürler.
Çok büyük bir ticari önemi olduğundan avlanmasında ülkemizde ve dünya ülkelerinde bir yasaklama ve standar koyulmuştur.
Ülkemizde vede dünya denizlerinde Trol ve Dreçler ile avlanmaktadırlar. 1380 sayılı su ürünleri kanununun 37/1 numaralı sirkülerinin 15 maddesinde belirtildiği üzere avlanması gereken asgari boy uzunluğu 6 santimetre olarak belirlenmiştir. Latince adı: Ostrea edulis'tir. Bu uzunluğun altında avlanmaları yasaktır. Bilhassa Karadeniz'de Şile, Kefken , Kıyıköy ve iğneada bölgelerimizde avlanmaktadırlar.
Kaynak: Nuri Deniz ( Balıkçı Reisi )