Av Yöntemleri Surf fıshıng (surf castıng) - uzak atış oltacılığı

İsmail ESENCAN · 30 Haziran 2014

SURF FISHING (SURF CASTING) - UZAK ATIŞ OLTACILIĞI

Surf Casting nedir dersek; avlağımızda mümkün olduğunca uzağa atış yapılması demektir. Amaç nedir dersek; amaç şudur ki: denizlerin dip yapıları sürekli değişmektedir. Kıyıdan açığa gittikçe derinleşmektedir. Genellik ile 100-200m mesafede dalga tepecikleri adı verilen kum tepeleri oluşmaktadır. Yani sizin rüzgarlı havalarda dalganın başladığını gördüğünüz yerin 5-10m ilerisinde yer almaktadır. Deniz dibinde yer alan mikro plazmalar, kurtlar, böcekler vs. kum tepeciklerine çarpan dalgalar sayesinde deniz dibinden ayrılmakta avcı balıklara kolay yem olabilecek şekilde suyun içinde savrulmaktadırlar.

Kıyıya yaklaştıkça dalgalar gücünü çok fazla kaybetmez ama balıklar için zorlu bir maraton olduğundan genellik ile balıklar ilk dalganın kırılma noktasına (100-200m'lere) yakın yerlerde yemlenme yaparlar (levrek, çupra, eşkina, kalkan vs). Amaca geri dönecek olursak uzak mesafe yani Surf Casting, avlanma yüzdemizi yükseltmek içindir.

Surf Casting İçin Kamış Seçimi

Surf Casting'te Çok sayıda atış şekli vardır. Bunlardan bir kaçını size şöyle sıralaya bilirim.

1- Pendullum: Burada kurşun havada iken 2-3 kez sarkaç hareketi yaptırılır ve kurşun en uzak noktada iken fırlatmaya geçilir.
2- Off The Ground: Kurşun arka tarafta yere oturtulur takım gergin tutulur ve fırlatma yapılır.
3- Owerhead: kurşun arka tarafımızda ve havada iken baş üstünden savurma şekli (sazan avcılarıda bu yöntemi göllerde uygular), kazma atışı diyede bilinir.

Pendullum atışı için kamışlar özel üretilmektedir. Her kamışla yapılabilir ama çok yüksek bir baskıya maruz kalmaktadır. Yani kamışın kırılma yüzdesi çok yüksek. Türkiye'de malesef bu tarz bir kamış satılmamaktadır.

Off The Ground atışı biraz daha az baskıya maruz kalır genellik ile yumuşak tipte kamışlar tercih edilmektedir.

Owerhead atışı oldukça kolay bir atış tarzıdır. Genellik ile sazan avcılarının kullandığı bu tarz atışlar ağır takımlar içindir. Kamış atar değeri 150-200gr ve sert kamışlar tercih edilmektedir.

Atış teknikleriniz kısaca özetledik daha çok atış çeşitleri mevcuttur. Burada önemli olan hangi atış tekniğini kullanmak istediğinizdir. Seçimlerinizi hangi tekniği kullanıyorsanız ona göre yapmalısınız.

Surf Kamışların Başlıca Özellikleri
Teleskopik surf kamış, parçalı surf kamış olarak 2'ye ayrılır. Surf kamışların boy oranları 3.5m'den 6m'ye kadar değişkenlik gösterir. Yüzükleride genellersek örgü diye tabir edilen ip misinalar için özel üretilir. Bildiğiniz üzere ip misinalar nomal yüzüklere çok büyük zararlar vermektedir. Bu yüzden Surf Casting için üretilen kamışların çoğunda artık bu tarzda dayanıklı (fuji) yüzükleri görmek mümkün. Yüzük genişliklerine genelde ülkemizde pek dikkat edilmez ama Surf Casting'te çok büyük önem taşımaktadır. Kamışımızın yüzük büyüklüğüne göre makinemizi tedarik eder isek atışlarımızda misinamızı daha rahat boşaltma imkanı sunduğunu göreceksiniz.

Surf Casting Makineleri

Surf Casting makinesi dediğimiz zaman diğer makinelerden ayıran özellikleri vardır.

1- Oldukça büyük sarma kafası ve geniş misina yayılma yüzeyi.
2- Düşük devir 1:4.00 ve daha altıda olabilir, güçlü sarma sistemi.
3- Uzun sarma kolu (güç kazanmak açısından).
4- Sağlam iç mekanizma.

Genellik ile 45-50-60-70 kafa makinalar tercih edilmektedir. Bunların yanı sıra Conventional makinler, özellikle yarışmalarda ve tercihe göre denizde de kullanılır.

Surf Casting Takım Hazırlama Ve Beden Bağlama

Pater Noster; genelde levrek takımıda denir. Deniz avlarında yüksek başarıya imza atmış bir sistemdir.

Gerekli Malzeme
1. Single Rigging Sleeves - Tel Boru (bulamayanlar stoper kullanabilir). Genelde misinayı keseceği düşünülülerek tel boru fazla tercih edilmemektedir. Altta resim ile belirteceğim.
2. Two Way Clear Beads (boncuk) altta resim ile belirtecegim.
3. Bulabildiğiniz en ufak fırdöndü (koyu renkte).
4. Elastik yem ipi.
5. Kurşun klipsi.

Yapıcagımız beden Surf Casting'te kullanıcağımız için iğne aralarını uzun tutmanızı öneririm avcılığını arttırmak açısından. Kurşun klipsimizi bedenimizin bir ucuna bağlıyoruz. Klipsten 20-25cm yukarısına (bu benim seçimim) 3'lü düğüm atıyoruz ama sıkmadan elastik misinamızı arasından geçiriyoruz ve düğümün kendini kesmesini minimuma indiriyoruz. Düğümümüzü sıkıyoruz ve kalan parçaları kesiyoruz.

Düğümün amacı iğne bedenimizin ana bedende sabit kalmasını sağlamak. Sıralamamızı yapıyoruz boncuk, fırdöndü, boncuk şeklinde ve yine düğümümüzü atıyoruz. İkinci bir iğne ilave etmek istersek yaptığımız işlemi bedenin neresine gelmesini istiyor isek orasına tekrarlıyoruz. En son olarak fırdöndümüzü bağlayıp bedenimizi bitiriyoruz.

Bu işlemleri yaptınız diyelim şöyle bir sorun ile karşılaşabilirsiniz. Düğümlerin takımı atarken yerinden kaymaması gibi bunu çözmek içinde japon yapıştırıcısından yardım alıyoruz. Ufak birer damla yeterli olucaktır.

Japon yapıştırıcısını yapıştırırıken boşta yapmayın sertleştiği zaman atışlarınızda sorun yaşayabilirsiniz bu yüzden şu şekilde ufak bir aparat yardımı ile bu olayıda çözebiliriz. Ufak bir tahta yada mukavva 2 ucuna köpük yada strafor. Arasına sıkıştırın ve japonlayın.

Yem İpi ve Yem Şişinin Kullanılması

Elastik Yem İpi
Özellikle surf atışları gibi atışlarda yemlerinizin bütün olarak iğne üzerinde kalması zordur. Güçlü ve çok ince olan bu elastik ip ile yemleri güçlü bir şekilde iğnelere sabitlersiniz. İster iğneye bütün kurt takın, isterseniz yaprak kesim balık eti istersenizde tavuk parçaları. Yeminiz atış hızının etkisi ile iğneden sıyrılmaz, iğneleriniz açıkta kalıp av sanşınız azalmaz.

Yem ipi organiktir, suda kalsa dahi zamanla çözülerek doğaya zararsız hale gelir. Usta balıkçının çantasında mutlaka olması gereken bir olta malzemesidir. Yem şişi için resim koyuyorum ama bu şişler şişlemek yerine yemi kazığa oturtmak gibi bişeydir. El yapımı şişleri tercih etmek daha iyidir.

Kulllanım amacı takılan yemlerin en uzak noktaya giderken formlarının bozulmaması içindir ve iğnemizde sağlıklı bir şekilde kalabilmesini sağlamaktır.
Surf Casting Teleskopik Kamışlar

Bilindiği üzere Surf Casting kamışları parçalı ve teleskopik olarak 2'ye ayrılır. Eski tür ve yeni tür kamışları tanıyalım;

Eski Tür Surf Casting kamışları: Tutacak yani makara ve kamış dibi yakın olan parça sayısı çok olan kamışlardır. Bu kamışların asıl amacı ağır takımları uzak noktara ulaştırmak içindi. Daha sonraları bu kamışları Surf Casting ismini verdigimiz kulvara koydular. Aslında bildiğimiz göl kamışları, tek farkı boyları ve biraz daha esnek olmaları idi.

Teleskopic Surf Kamışa Örnek:

Yeni Nesil Surf Casting kamışları: Daha konvansiyonel, daha pratik ve daha sağlam üretilmeye başlandılar. Önceden yüzük ölçülerinden ziyade iç halkalar ile ilgileniyorlardı yeni nesil Surf Casting kamışlarımızda ise yüzük büyüklükleri içerisindeki alaşımlar yüzüklerin duruş açıları ince hesaplar ile yapılmaktadır. Günümüz balıkçılığında amatörler arasında en çok kullanılan kamış çeşididir. 4 ile 8 (genelde) parçadan oluşurlar ve her bir parça iç içe girerek kapatıldığında 80-180cm arası kapalı uzunluğu ile taşıma kolaylığına sahip olması değişik uzunlukta ve parça sayısına sahiptirler. Genel anlamda 3 metreden 6 metreye kadar olup, kıyı balıkçılığında 3.50-4.50cm uzunlukta olanlar tercih edilir. Tabii boy seçiminin yanında atarı ve aksiyonuda göz önüne alınarak teleskopik kamış seçilmelidir. Surf kamışların diğer teleskopik kamışlardan farkı saplarının daha uzun (genelde ince) olması ve az sayıda halkalarının bedene daha uzak olmasıdır. Tabii bu misinanın halkaya sürtünme oranını düşüreceği için takımın daha uzağa gitmesi sağlanabilinir. Surf tipi uzak atış kamışları için 3.90 veya 4.50 en çok kullanılan uzunluklardır. Daha kısa olan kamışlar genelde yakın atım ve yemli takım atımı için kullanılırlar ve bu grup avlanma için 50-150gr atarlıları, aksiyon değerinide gözönüne alınıp tercih etmek uygundur. 3 metrenin altında uzunlukta teleskopik kamışlarda mevcuttur ama bu uzunlukta olan teleskopik kamışlar yerine parçalı kamış tercih etmek daha uygundur.

2 Firmanın Gerçek Atar Değerleri:

Shimano Surf Kamış Atarları – Japon Piyasası
AX : 100-145 gram
BX : 90-130 gram
CX : 85-130 gram
DX : 85-100 gram
EX : 75-100 gram

Dawia Surf Kamış Atarları – Japon Piyasası
25 : 75-110 gram
27 : 80-110 gram
30 : 95-130 gram
33 : 100-130 gram
35 : 110-145 gram

Yüzük Büyüklükleri ve Çeşitleri

Surf Casting kamış yüzüklerinin büyüklükleri 16mm'den 100mm'ye kadar çıkmaktadır. Yüzük büyüklükleri makinamızdan çıkan misinamızın düz bir çizgi gibi gitmesi için onu düz bir hat üzerinde tutmaya çalışır. Ve bu sırada misinanın en az şekilde sürtünme direnci göstermesi sağlamaya yardımcı olmaya çalışır. Makinamızın ilk halka ile arasındaki mesafeye göre büyüklükler değişmektedir. Örneklemek gerekir ise; 88mm halka genişliğine sahip bir kamışa 45-50'lik kafa bir surf makinası uyumsuz kalır ve büyük ihtimal ile atışlarımızda takılmalar yaşayabiliriz ya da sürtünme yüzünden kısa mesafe atışı yapabiliriz.

Aslında kamışlar hakkında çok söylenicek söz var ama hepsi birbirinden farklı ürünler olduğu ve aklınızda soru işareti kalmaması için şu kamış bu kamış demiyorum.

Surf Casting kamış alacağımız zaman dikkat edilmesi gereken hususlara biraz deyinecek olursak şayet;

Surf Casting Kamışı Nasıl Olmalıdır?
1- Fuji reel makine yatağı ve halkalar (Fuji Alconite) serilerinden olabilir.
2- Halka büyüklükleri makina seçiminize göre değişecegi için makina seçiminiz ya da kamışa uygun bir makine edinmek.
3- En az 4 metre olmalı (kullanılacak mekana göre değişir)
4- Kamışımızın ucu ne sert ne de çok yumusak olmalı sert olur ise çok sağır bir kamışımız olur. Yumuşak olur ise istediğimiz mesafeleri tutturamayabiliriz.
5- Kamışta kullanılan karbon, vernik oranı (çift kat vernik ufak tefek çiziklerin, karbona ulaşması ve bu çizikler sayesinde atışlarda patlama, kırılma olasılığına karşı profesyonelce bir koruma sağlar)

Örgü Misina Seçimi Ve Örgü Misinalar

Örgü misinalar sağlamlığı ile bir çok olta balıkçısı tarafından tercih edilmektedir. Gün geçtikçe ülkemizde de yaygınlaşan jig avcılığının vazgeçilmez malzemesi örgü misinalardır. Çıkrık makinalarda kullanıldığı gibi normal tip olta makinalarında da kullanılabilir. Tuzlu su ve tatlı suda rahatlıkla kullanılabilir, uzun ömürlü olması için tuzlu su kullanımı sonrası tatlı su ile yıkanması gerekmektedir. Örgü misinaların esneme oranı neredeyse %0 olduğundan en ufak bir balığın dahi oltaya vuruşu rahatlıkla hissedilebilmektedir. Güçlü ve büyük balık avlarında kullanıldığı gibi, diğer balık avlarında da kullanılabilir. Sağlamlığına güvendiğimiz bir örgü misina ile büyük bir balıkla rahatlıkla mücadele eder ve rahat yönlendirme yapabiliriz. Bunun gibi güçlü özelliklere sahip örgü misinaların dezavantajlarıda vardır. Çok çabuk karışabilir ve düğüm olabilir. Örgüler ip yapısına sahip olduğu için diğer misinalar gibi rahatlıkla çözülmeyebilirler. Ayrıca ülkemizde örgü misina fiyatları oldukça yüksektir.

Piyasada bir çok markanın örgü misinasını görmekteyiz ve genellikle bu yüzden satın alma konusunda oldukça kararsız kalırız. Bir örgü misina almaya karar verdiğimizde alttaki kıstaslar ile yola çıkarak rahatlıkla bir seçim yapabiliriz.

Karar Vermemizi Kolaylaştıracak Kıstaslar
1. Hangi balık türünde kullanılacağı
2. Hangi yemli sistem kullanılacağı
3. Fiyat araştırması

Karar Verelim:
1- Hangi Balık Türünde Kullanılacağı: Avlanılacak hedef balık türü örgü misina satın almamızda en büyük etkenlerden bir tanesidir. Balığın büyüklüğü, mücadele oranı ve kuvveti çok önemlidir. Örneğin; turna balığı avlayacak isek, seçimimiz ince ve çekeri yüksek örgü misinalardan yana olmalıdır ki sahtemizi veya yemimizi ileri noktalara oltamız ile rahatlıkla atabilelim.
2- Hangi Yemli Sistemin Kullanılacağı: Buradaki maksat 1. maddede belirttiğimiz örnekteki gibi sahte yem ile avlanacak isek ince örgü misina seçilmelidir. Dip oltası yani yemli olta kullanacaksak zeminin taşlık, kayalık yapısından kolay yıpranıp kopmaması için kalın örgü misanalar seçilmelidir.
3- Fiyat Araştırması: Ülkemizde oldukça yüksek fiyatlarda satışa sunulduğu için fiyatının iyi araştırılıp karar verilmesi gerekir. Buda kesemizin durumu ile doğru orantılıdır.

İğne Seçimi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bu konuda kullanilan iğnerin türlerini, nerede kullanıldıklarını ve hangi balıklarda kullanıldıklarını kısaca elimden geldiği kadar sizlere anlatmaya çalışacağım. Bir iğnenin şekli ve özellikleri iğneye göre değişebilir, piyasada bulunan birçok çeşitteki iğnelerin uzunluklari ağız açıklıkları değişebilir fakat bir iğneyi alırken hangi balıkta ve hangi yemde kullanacağımızı bilmek çok önemlidir. Ayrica hitap ettiğimiz balıkların ağız yapılarıda iğnelerin seçiminde büyük rol oynar.

İğne Çeşitleri

1- Aberdeen (Aberdin): Aberdeen ismi verilen iğneler resimde görüldüğü gibi uzun sapli ve kısa uçlu iğnelerdir. Parekete iğnelerine benzerler, bu tip iğneler ince yapıya sahiptir. Genelde yem olarak kurt seçtiğimizde bu iğneleri seçmemiz daha faydalı olur. Kurdu çok zedelemez ve yemlememiz daha kolay olur. Bu iğneler yumuşak ağız yapısana sahip balıklara hitap ederler. İğnenin yapısının ince olması yumuşak ağız yapısı olan balığın ağzına daha kolay saplanmasına yardımcı olur. Bu tip iğneleri sert çene yapısı olan balıklarda kullanmamız büyük bir yanliş olur çünkü güçlü ve sert çenesiyle iğneyi rahatlıkla bükebilir.

2- Live Bait Hook (Canlı Yem İğnesi): İsmindende anlaşıldığı gibi bu tip iğneler canlı yemlerde kullanılır. İğnenin sonunda yan yapılışının amacı misinanın uyguladıgı güçle iğnenin ucunun öne doğru gitmesi ve baligin ağzına kancalanmasını daha kolay yapmaktır. Sapının kısa olmasının nedeni ise yemlediğimiz canlı balığın hereket etmesini engellememek içindir.

3- Çember İğne: Çember iğneler genelde sert çene yapısı ve keskin dişleri olan balıklarda kullanılır. Bu tip iğnelerin özelliği balığın ağzına saplanmasıdır. Özellikle kullanıldığı balıklar çupra, mercan gibi sert çeneli ve lüfer gibi keskin dişleri olan balıklardır. Bu balıklarda daha büyük başarı gösterir.

4- Sahughnessy (Saugnesi): Bu iğneye ayrıca benzerliği nedeni ile J tipi iğnede denilmektedir. Bu iğne klasik bir iğnedir genelde mırmır balıkçılığında kullanılmaktadır en klasik modeli Mustad 1144'tür. Yumuşak ağız yapısı olan balıklarda daha çok başarı gösterir.

5- Kahle: Bu tip iğneler biraz yuvarlak iğnelere benzemektedir fakat tasarımları çok değişik amaçlar içindir. Bu iğneler çok iyi saplanır ve balığın içinde saplanması için tasarlanmışlardır. Genelde yemi tedirginlikle yiyen balıklarda kullanılır. Bu tip iğneyi yutan bir balığın kaçarı yoktur. Bu tip iğneleri kullanmaya karar verdiğimizde yakalanan bütün balıkların öleceğini bilmemiz iyi olur çünkü iğne içine saplandığı için balık ölumcül bir şekilde yaralanır.

Özel Tasarımlı İğneler
1- Messler (Misler): Bu iğneler yem olarak kurt kullandığımızda kullanılır. İğnenin tasarımı yemi hereket halinde gibi en doğal halinde göstermektir. Yumuşak ağız yapısı olan balıklarda kullanılır.

2-Weed-Less (Vid-Les): Bu tip iğneler kayalık ve yosunluk yerlerde avlanmak için tasarlanmış iğnelerdir. İğnenin ucunda bulunan yay sayesinde iğnenin ucu kayalara ve yosunlara takılmaz. Genelde kayalık yerlerde güçlü ve sert çene yapısı olan balıklar bulunduğu için balık iğnenin ucunda bulunan yayı kolaylıkla bastırabilir.

Denizlerde ve tatlı sularda birçok balık türünü avlarken olta takımlarımızda iğne seçimi büyük önem taşır. Avlamak istediğimiz balığın türü genel yapı özellikleri ve damak yapısıdır. Bu özellikleri bir bir ele alarak iğne seçimini yapmalıyız. Koca ağızlı bir balık yakalarken ufak iğneyi balık midesine kadar yutup balığın işkence çekmesine ve vakit kaybına sebeb olacaktır. Kuvvetli balık yakalamak istediğimizde esnek iğne kullanmakta iğnenin açılmasına sebeb verebilir.

İğne uçlarımızı av esnasında kontrol edip körelenleri değiştirmeli veya bilemeliyiz. Özellikle sert damak yapısına sahip balıklar ve çok ilişkenli yerlerde iğnenin ucu çabuk körelecektir. Keskin olmayan bir iğne fazlaca balık kaçırır.

Surf Casting Makina Çeşitleri Ve İncelemeleri

Bu kamışlarda kullanılan makineler özel makinelerdir.
- Surf Casting Reel adı verilen bu makinelerin özelliği, geniş sarım kafasına sahip olmalarıdır. Bu geniş kafa savurma sırasında minimum sürtünme ile maksimum misina boşalmasına olanak tanımaktadır.
- Bazı modellerde makine kafaları konik bir şekilde de olabilmektedir. Genel olarak surf makineler önden kalama olarak üretilmektedir.
- Aşağıda buna örnek Shimano markasına ait 2 surf makine modeli görülmektedir.

Shimano Aerlex XS 6000

Shimano Ultegra XTA 12000

Bazı çok özel modellerde hem önden hemde arkadan kalamanın bir arada kullanıldığı çift kalamalı modeller bulunmaktadır ki bu modellerde kalamayı boşlayan kalama levyeside bulunabilmektedir. Aşağıda bu tarz makinelere örnek 2 makine görülmektedir.

Daiwa Infinity 5000

Shimano Big Baitrunner Longcast

Surf avında kullanılan bir çeşit kamış daha vardır ki bu kamışlarda makina yuvası bulunmamaktadır. Makina yuvası olmayan surf kamış örneği; Trabucco Exodia T-Match

Yukarıda bahsedilen makine yuvasız kamışlarda ufak boyutlu çıkrık makineler kullanılır. Bu makineler kelepçe yardımı ile kamışa monte edilirler. Surf avcılarının bu tarz kamışlarda kullandığı ve ilk tercihleri olan efsanevi Daiwa Millionaire Tournament çıkrık makinesidir. Bu tarz sistemde savurma sırasında misinanın tutulma görevini baş parmak devralır.

Surf atış tekniği sadece balık avı için uygulanan bir teknik olmaktan çıkmış, artık bir spor uğraşı haline gelmiştir. Meraklıları tarafından kurulmuş birçok casting klübü vardır ve zaman zaman klüp içi ve klüpler arası özellikle golf sahalarında yarışmalar düzenlenmektedir.

kyn inceçizgi.com